06--TYXIKOS
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2006 --
Πόσο συχνή είναι
η Κατάθλιψη;
Οι έρευνες
δείχνουν ότι 5-10% του πληθυσμού εμφανίζει συμπτώματα κατάθλιψης ενώ όσον αφορά
τα φύλα, 20% των γυναικών και 12% των ανδρών εμφανίζουν συμπτώματα συμβατά με
κατάθλιψη. Οι γυναίκες εμφανίζουν κατάθλιψη δύο φορές σχεδόν πιο συχνά απ’ ό,τι
οι άνδρες. Χωρίς να έχει εξηγηθεί πλήρως, πιστεύεται ότι σ’ αυτό συμβάλλει ένας
συνδυασμός βιολογικών και ψυχοκοινωνικών παραγόντων.
Αίτια της
Κατάθλιψης
Δεν υπάρχει
ένας μοναδικός λόγος που να εξηγεί αυτή την διαταραχή, που μπορεί να θεωρηθεί
ως το τελικό αποτέλεσμα μιας ποικιλίας παραγόντων που δρουν στην ιδιοσυστασία
κάθε ατόμου και στο συγκεκριμένο κοινωνικό του πλαίσιο. Εδώ αναφέρονται μερικοί
από τους παράγοντες που φαίνεται να συμβάλλουν στην εμφάνιση κατάθλιψης:
[1]
Γενετικοί παράγοντες – Ο κίνδυνος να πάθει κανείς κατάθλιψη όταν έχει στενούς
συγγενείς που πάσχουν, ιδιαίτερα από σοβαρές ή χρόνιες μορφές, είναι αυξημένος.
Κάποιος που έχει κληρονομήσει τέτοια χαρακτηριστικά έχει μεγαλύτερο κίνδυνο
όταν δράσουν και άλλοι παράγοντες του περιβάλλοντος (βιολογικοί, ψυχολογικοί,
κοινωνικοί).
[2]
Βιολογικοί παράγοντες – α) Μερικές μη ψυχιατρικές παθήσεις που δρουν στο
Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (Κ.Ν.Σ.) και επηρεάζουν τη λειτουργία περιοχών του
εγκεφάλου που ρυθμίζουν το συναίσθημα, μπορεί να προκαλέσουν κατάθλιψη
δευτεροπαθώς. Σ’ αυτές περιλαμβάνονται: 1. παθήσεις όπως νόσος του Πάρκινσον,
σκλήρυνση κατά πλάκας και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. 2. Ενδοκρινικές και
μεταβολικές παθήσεις όπως υποθυρεοειδισμός και νόσος του Cushing. 3. Λοιμώξεις
που δρουν στο Κ.Ν.Σ. όπως το AIDS και η λοιμώδης μονοπυρήνωση. 4. Διαταραχές
όπως η αναιμία και ο μεταστατικός καρκίνος. 5. Φάρμακα όπως η κορτιζόνη, το
αντι-υπερτασικό Αλντομέτ (αλφα-μεθυλντόπα) και το αλκοόλ.
β) Στη
δεκαετία του ’50 οι επιστήμονες ανακάλυψαν τους νευρομεταβιβαστές, βιοχημικές
ουσίες με τις οποίες τα νευρικά κύτταρα επικοινωνούν μεταξύ τους. Από τότε
έχουμε μάθει πολλά για το ρόλο τους στην Κατάθλιψη, στις μέρες μας δε θεωρείται
ότι οι δύο νευρομεταβιβαστές νοραδρεναλίνη και σεροτονίνη, εμπλέκονται
ιδιαίτερα στην δημιουργία της Κατάθλιψης και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα
αποσκοπούν στο να ανεβάσουν την συγκέντρωση των ουσιών αυτών στον εγκέφαλο.
[3]
Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες –
α) Άτομα που
σαν παιδιά έζησαν κάποιο γεγονός σημαντικής απώλειας (π.χ. θάνατος ή χωρισμός
γονιών) έρευνες δείχνουν ότι έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να πάθουν Κατάθλιψη
σαν ενήλικοι.
β) Μια
σειρά γεγονότων ζωής, είτε ψυχολογικών (π.χ. θάνατος αγαπημένου προσώπου, διαζύγιο),
είτε κοινωνικών (π.χ. οικονομική ύφεση) είτε ακόμη και ψυχοκοινωνικών (π.χ.
απώλεια εργασίας), φαίνεται ότι αυξάνουν τον κίνδυνο για κατάθλιψη.
γ) Ο τρόπος
που σκέφτονται οι άνθρωποι και αντιλαμβάνονται τα καθημερινά τους προβλήματα,
φαίνεται ότι σε μερικές περιπτώσεις ευνοεί την δημιουργία κατάθλιψης. Δηλαδή
μερικοί άνθρωποι ερμηνεύουν τον κόσμο γύρω τους βασιζόμενοι σε κάποιες
παραδοχές που δεν είναι λειτουργικές και έχουν ως αποτέλεσμα να “παραμορφώνουν”
την εικόνα του γύρω κόσμου αντί να την ερμηνεύουν.
Ο
Χριστός είπε στους μαθητές Του ότι, «Εν τω κόσμω θέλετε έχει θλίψιν· αλλά
θαρσείτε, εγώ ενίκησα τον κόσμον» (Ιωάν. 16/ις/33). Επίσης ο Παύλος αναφέρει
ότι σε κάποιες στιγμές της ζωής του «πάσα ελπίς σωτηρίας αφηρείτο πλέον αφ'
ημών» (Πράξ. 27/κζ/20) και «καθ' υπερβολήν εστενοχωρήθημεν υπέρ δύναμιν, ώστε
απηλπίσθημεν και του ζην·» (Β~ Κορ. 1/α/18). Αυτό σημαίνει ότι ο πιστός αυτός
άνθρωπος του Θεού “τα βρήκε δύσκολα” από κάθε πλευρά, καθώς τα γεγονότα
ξεπερνούσαν κάθε του δύναμη και δυνατότητα αντιμετώπισης με δικές του δυνάμεις,
αλλά αυτό δεν του απέκλεισε τη θέα του Θεού επάνω στον Ουρανό, που ήξερε ότι
και γνώριζε και παρακολουθούσε τη “δύσκολη ώρα” του και είχε τον τρόπο –στον
δικό Του καιρό– να φέρει την έκβαση. Ας μην αποθαρρυνόμαστε, λοιπόν, όταν
περνούμε δυσκολίες. Ο Θεός είναι κοντά στους αδύναμους, είναι ο Θεός που μπορεί
να βοηθήσει «τους έχοντας πολλήν ή μηδεμίαν δύναμιν» (Β~ Χρον. 14/ιδ/11). Όταν
όμως πάσχουμε από κατάθλιψη, χρειαζόμαστε και ιατρική βοήθεια, που θα μας
βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε την ιδιαίτερη αυτή κατάσταση με σωστό τρόπο
