Βασίλειος Βασιλειάδης
πριν από μία ώρα περίπου ·
******************
Από σημείωμα του κ. Π. Κανταρτζή, με τίτλο «Χωρά η ενσάρκωση στο ευαγγέλιο;» αντιγράφω:
«… μία παραπομπή από τους Θεσμούς του Καλβίνου. Πιστεύω λοιπόν ότι αξίζει να αναφέρω την περικοπή η οποία έχει ως πλαίσιο την συζήτηση της έννοιας του Δείπνου του Κυρίου:
«Αυτή είναι η θαυμαστή ανταλλαγή που στην άπειρη αγαθότητά Του, έχει πραγματοποιήσει με μας. Υποτασσόμενος στη δική μας φτώχεια, έχει μεταφέρει σε μας τα δικά Του πλούτη, αναλαμβάνοντας τη δική μας αδυναμία, μας έχει ενδυναμώσει με την δική Του δύναμη, δεχόμενος τη δική μας θνητότητα, μας έχει απονείμει τη δική Του αθανασία, παίρνοντας επάνω Του το φορτίο της ανομίας κάτω από τα οποία καταπιεζόμασταν, μας έχει ενδύσει με τη δικαιοσύνη Του, κατεβαίνοντας στη γη, έχει προετοιμάσει τον δρόμο για τη δική μας άνοδο στον ουρανό, γινόμενος μαζί μας ο Υιός του ανθρώπου, μας έχει καταστήσει μαζί με τον Εαυτό Του, τους υιούς του Θεού» (Θεσμοί 4.17.2).
Εδώ βλέπουμε ότι η έννοια της «αντικατάστασης» που συχνά την εντοπίζουμε μόνο στον Σταυρό, αφορά και την ενσάρκωση του Λόγου. Βέβαια πρέπει να είμαστε προσεκτικοί να μην κάνουμε ένα λάθος.
Το γεγονός ότι ο Λόγος πήρε Σάρκα δεν σημαίνει ότι έκανε την «ανθρώπινη φύση» κάτι διαφορετικό από αυτό που ήταν. Ο σκοπός δεν ήταν δηλαδή να κάνει τον άνθρωπο Θεό μιας και βλέπουμε η ανθρώπινη φύση Του να είναι αυτό που ήταν: ανθρώπινη φύση με τους περιορισμούς της και τα όριά της. Ο Ιησούς εξαγίασε την ανθρώπινη φύση, καθώς έζησε χωρίς αμαρτία. Δεν την μετέτρεψε όμως σε θεϊκή. Εξύψωσε το «κτιστό» αλλά δεν το έκανε «άκτιστο».
Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει δίκαιο ο γνωστός θεολόγος Dietrich Bonhoeffer που υποστήριξε ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος για να γίνει ξανά ο άνθρωπος άνθρωπος!
Αυτή η θαυμαστή και απολυτρωτική ανταλλαγή μέσα από την ενσάρκωση συνοψίζεται από τον Γρηγόριο τον Θεολόγο μέσα από την φράση, «τὸ γὰρ ἀπρόσληπτον ἀθεράπευτον, ὅ δὲ ἥνωται τῷ Θεῷ, τούτο καί σώζεται» (Επιστολη 101,32). Ο Θεός «προσλαμβάνει» την ανθρώπινη φύση και έτσι την σώζει και την θεραπεύει.
Το δόγμα της ενσάρκωσης λοιπόν, μας θυμίζει ότι η σωτηρία μας δεν αφορά μόνο την τακτοποίηση της εκκρεμότητας που γεννά το Γένεσις 3 (η αφήγηση της πτώσης) αλλά και την εκπλήρωση της αποστολής που μας δίνεται στο Γένεσις 1 (η δημιουργία του ανθρώπου ως «εικόνας του Θεού»).
______________________
Επιπρόσθετα θα ήθελα να θυμίσω από την τελετουργία της κηδείας των Ορθοδόξων το:
«Ο πάλαι μέν, εκ μή όντων πλάσας με, καί εικόνι σου θεία τιμήσας, παραβάσει εντολής δε πάλιν με επιστρέψας εις γήν εξ ής ελήφθην, εις τό καθ’ ομοίωσιν επανάγαγε, τό αρχαίον κάλλος αναμορφώσασθαι».
Και επίσης από την λειτουργία της Περιτομής του Κυρίου (1 Ιανουαρίου) το:
«πολυεύσπλαγχνε Κύριε• καὶ Νόμον ἐκπληρῶν, περιτομήν, θελήσει καταδέχῃ σαρκικήν, ὅπως παύσῃς τὰ σκιώδη, καὶ περιέλῃς τὸ κάλυμμα τῶν παθῶν ἡμῶν. Δόξα τῇ ἀγαθότητι τῇ σῇ, δόξᾳ τῇ εὐσπλαγχνίᾳ σου, δόξα τῇ ἀνεκφράστῳ Λόγε συγκαταβάσει σου»,
και
«῾Ο ἐν τῇ ὀγδόῃ ἡμέρᾳ σαρκὶ περιτμηθῆναι καταδεξάμενος διὰ τὴν ἡμῶν σωτηρίαν».
πριν από μία ώρα περίπου ·
******************
Από σημείωμα του κ. Π. Κανταρτζή, με τίτλο «Χωρά η ενσάρκωση στο ευαγγέλιο;» αντιγράφω:
«… μία παραπομπή από τους Θεσμούς του Καλβίνου. Πιστεύω λοιπόν ότι αξίζει να αναφέρω την περικοπή η οποία έχει ως πλαίσιο την συζήτηση της έννοιας του Δείπνου του Κυρίου:
«Αυτή είναι η θαυμαστή ανταλλαγή που στην άπειρη αγαθότητά Του, έχει πραγματοποιήσει με μας. Υποτασσόμενος στη δική μας φτώχεια, έχει μεταφέρει σε μας τα δικά Του πλούτη, αναλαμβάνοντας τη δική μας αδυναμία, μας έχει ενδυναμώσει με την δική Του δύναμη, δεχόμενος τη δική μας θνητότητα, μας έχει απονείμει τη δική Του αθανασία, παίρνοντας επάνω Του το φορτίο της ανομίας κάτω από τα οποία καταπιεζόμασταν, μας έχει ενδύσει με τη δικαιοσύνη Του, κατεβαίνοντας στη γη, έχει προετοιμάσει τον δρόμο για τη δική μας άνοδο στον ουρανό, γινόμενος μαζί μας ο Υιός του ανθρώπου, μας έχει καταστήσει μαζί με τον Εαυτό Του, τους υιούς του Θεού» (Θεσμοί 4.17.2).
Εδώ βλέπουμε ότι η έννοια της «αντικατάστασης» που συχνά την εντοπίζουμε μόνο στον Σταυρό, αφορά και την ενσάρκωση του Λόγου. Βέβαια πρέπει να είμαστε προσεκτικοί να μην κάνουμε ένα λάθος.
Το γεγονός ότι ο Λόγος πήρε Σάρκα δεν σημαίνει ότι έκανε την «ανθρώπινη φύση» κάτι διαφορετικό από αυτό που ήταν. Ο σκοπός δεν ήταν δηλαδή να κάνει τον άνθρωπο Θεό μιας και βλέπουμε η ανθρώπινη φύση Του να είναι αυτό που ήταν: ανθρώπινη φύση με τους περιορισμούς της και τα όριά της. Ο Ιησούς εξαγίασε την ανθρώπινη φύση, καθώς έζησε χωρίς αμαρτία. Δεν την μετέτρεψε όμως σε θεϊκή. Εξύψωσε το «κτιστό» αλλά δεν το έκανε «άκτιστο».
Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει δίκαιο ο γνωστός θεολόγος Dietrich Bonhoeffer που υποστήριξε ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος για να γίνει ξανά ο άνθρωπος άνθρωπος!
Αυτή η θαυμαστή και απολυτρωτική ανταλλαγή μέσα από την ενσάρκωση συνοψίζεται από τον Γρηγόριο τον Θεολόγο μέσα από την φράση, «τὸ γὰρ ἀπρόσληπτον ἀθεράπευτον, ὅ δὲ ἥνωται τῷ Θεῷ, τούτο καί σώζεται» (Επιστολη 101,32). Ο Θεός «προσλαμβάνει» την ανθρώπινη φύση και έτσι την σώζει και την θεραπεύει.
Το δόγμα της ενσάρκωσης λοιπόν, μας θυμίζει ότι η σωτηρία μας δεν αφορά μόνο την τακτοποίηση της εκκρεμότητας που γεννά το Γένεσις 3 (η αφήγηση της πτώσης) αλλά και την εκπλήρωση της αποστολής που μας δίνεται στο Γένεσις 1 (η δημιουργία του ανθρώπου ως «εικόνας του Θεού»).
______________________
Επιπρόσθετα θα ήθελα να θυμίσω από την τελετουργία της κηδείας των Ορθοδόξων το:
«Ο πάλαι μέν, εκ μή όντων πλάσας με, καί εικόνι σου θεία τιμήσας, παραβάσει εντολής δε πάλιν με επιστρέψας εις γήν εξ ής ελήφθην, εις τό καθ’ ομοίωσιν επανάγαγε, τό αρχαίον κάλλος αναμορφώσασθαι».
Και επίσης από την λειτουργία της Περιτομής του Κυρίου (1 Ιανουαρίου) το:
«πολυεύσπλαγχνε Κύριε• καὶ Νόμον ἐκπληρῶν, περιτομήν, θελήσει καταδέχῃ σαρκικήν, ὅπως παύσῃς τὰ σκιώδη, καὶ περιέλῃς τὸ κάλυμμα τῶν παθῶν ἡμῶν. Δόξα τῇ ἀγαθότητι τῇ σῇ, δόξᾳ τῇ εὐσπλαγχνίᾳ σου, δόξα τῇ ἀνεκφράστῳ Λόγε συγκαταβάσει σου»,
και
«῾Ο ἐν τῇ ὀγδόῃ ἡμέρᾳ σαρκὶ περιτμηθῆναι καταδεξάμενος διὰ τὴν ἡμῶν σωτηρίαν».
